Kılavuzlar
HavalandırmaOrta6 dk
Standards-Based

Taze Hava Akış Hızı Hesaplama Rehberi

Bina havalandırma sistemleri için taze hava akış hızı hesaplama kapsamlı rehberi. ASHRAE 62.1 ve EN 15251 standartlarına uygun.

Enginist Team
Yayınlanma: 22 Ekim 2025
Güncelleme: 9 Kasım 2025

Taze Hava Akış Hızı Hesaplama Rehberi

Giriş

Taze hava akış hızı, bina havalandırma sistemlerinin tasarımında kritik bir parametredir. Taze hava akış miktarı, iç hava kalitesini (IAQ) sağlamak için gereken minimum dış hava miktarını belirler. Yeterli taze hava akışı:

  • Zararlı kirleticileri seyreltir
  • CO₂ konsantrasyonunu kontrol eder
  • Rahatlık hissini artırır
  • Sağlık ve üretkenliği iyileştirir

Yetersiz taze ortam havası sirkülasyonu havası akışı:

  • Kötü iç temiz havalandırma havası kalitesi
  • Rahatsızlık ve yorgunluk
  • Sağlık sorunları
  • Düşük üretkenlik

Temel Kavramlar

Taze Hava akımı Oranı

Taze atmosfer oranı, toplam ortam havası akış hız değeriının taze temiz hava değişimi havası akış oranına oranıdır:

Taze Temiz hava akıs¸ı Oranı=Taze Atmosfer elektrikı Akıs¸ıToplam Atmosfer Akıs¸ı×100%\text{Taze Temiz hava akışı Oranı} = \frac{\text{Taze Atmosfer elektrikı Akışı}}{\text{Toplam Atmosfer Akışı}} \times 100\%

CO₂ Konsantrasyonu

CO₂ konsantrasyonu, iklimlendirme yeterliliğinin bir göstergesidir:

Ci=Co+GQC_i = C_o + \frac{G}{Q}

Burada:

  • CiC_i = iç CO₂ konsantrasyonu (ppm)
  • CoC_o = dış CO₂ konsantrasyonu (ppm)
  • G = CO₂ üretim seviyeı (m³/h)
  • Q = ortam havası akışı değerı (m³/h)

Işlem Yöntemleri

Yöntem 1: Kişi Bazlı Kalkulasyon

ASHRAE 62.1'e göre, kişi başına minimum taze ortam havası akış miktarı:

Qp=Rp×PQ_p = R_p \times P

Burada:

  • QpQ_p = kişi bazlı taze ventilasyon havası akış seviye değeriı (L/s)
  • RpR_p = kişi başına taze temiz havalandırma havası oranı (L/s·kişi)
  • P = kişi sayısı

ASHRAE 62.1 Kişi Başına Taze Temiz hava güç akışıı Hızları:

UygulamaL/s·kişim³/h·kişi
Ofis518
Konferans Odası518
Sınıf518
Restoran7.527
Kafe7.527
Mağaza2.59
Spor Salonu1036
Hastane Odası7.527

Yöntem 2: Alan Bazlı Değerlendirme

Alan bazlı taze atmosfer akış seviyeı:

Qa=Ra×AQ_a = R_a \times A

Burada:

  • QaQ_a = alan bazlı taze ortam havası akış değerı (L/s)
  • RaR_a = alan başına taze hava cereyanı sirkülasyonu havası miktarı (L/s·m²)
  • A = alan (m²)

ASHRAE 62.1 Alan Başına Taze Temiz atmosfer Hızları:

UygulamaL/s·m²m³/h·m²
Ofis0.62.16
Konferans Odası0.62.16
Sınıf0.62.16
Restoran0.93.24
Kafe0.93.24
Mağaza0.31.08
Spor Salonu1.24.32
Hastane Odası0.93.24

Yöntem 3: Birleşik Yöntem (ASHRAE 62.1)

Toplam taze ortam havası elektrik akımıı akış değer değeriı, kişi ve alan bazlı hesaplamaların maksimumudur:

Q=max(Qp,Qa)Q = \max(Q_p, Q_a)

Yöntem 4: CO₂ Bazlı Analiz

CO₂ konsantrasyonuna göre taze atmosfer akış oranı:

Q=GCiCoQ = \frac{G}{C_i - C_o}

Burada:

  • GG = CO₂ üretim seviyeı (L/s)
  • CiC_i = hedef iç CO₂ konsantrasyonu (ppm)
  • CoC_o = dış CO₂ konsantrasyonu (ppm)

CO₂ Üretim Hızları:

AktiviteCO₂ Üretimi (L/s·kişi)
Dinlenme0.008
Hafif İş0.012
Orta İş0.020
Ağır İş0.030

Yöntem 5: Hacim Bazlı Hesap

EN 15251'ye göre hacim bazlı taze ortam havası akış değerı:

Qv=n×VQ_v = n \times V

Burada:

  • QvQ_v = hacim bazlı taze havalandırma havası değişimi havası akış miktarı (m³/h)
  • n = temiz temiz hava değişim miktar değeriı (1/h)
  • V = oda hacmi (m³)

Hava akışı elektrikı Değişim Hızları:

UygulamaAtmosfer Değişim Oranı (1/h)
Ofis2 - 6
Konferans Odası4 - 8
Sınıf4 - 8
Restoran6 - 10
Mağaza2 - 4
Spor Salonu6 - 12
Hastane Odası4 - 8
Tuvalet6 - 10

Çözümlü Örnek

40 kişilik ve 200 m² alana sahip bir ofis için taze ortam havası akış seviyeını belirleyin.

Adım 1: Kişi Bazlı Işlem

Qp=5×40=200L/s=720m3/hQ_p = 5 \times 40 = 200 L/s = 720 m^3/h

Adım 2: Alan Bazlı Kalkulasyon

Qa=0.6×200=120L/s=432m3/hQ_a = 0.6 \times 200 = 120 L/s = 432 m^3/h

Adım 3: Birleşik Yöntem

Q=max(200,120)=200L/s=720m3/hQ = \max(200, 120) = 200 L/s = 720 m^3/h

Adım 4: Taze Havalandırma havası Oranını Hesaplayın

Toplam temiz atmosfer akış değerının 2,000 m³/h olduğunu varsayarsak:

Taze Ortam havası gu¨c¸ akıs¸ıı Oranı=7202000×100%=36%\text{Taze Ortam havası güç akışıı Oranı} = \frac{720}{2000} \times 100\% = 36\%

Tasarım Yönergeleri

Minimum Taze Atmosfer Oranları

UygulamaMinimum Taze Ortam havası Oranı (%)
Ofis20 - 30
Konferans Odası30 - 40
Sınıf30 - 40
Restoran40 - 50
Mağaza15 - 25
Spor Salonu50 - 60
Hastane Odası30 - 40

CO₂ Konsantrasyon Limitleri

UygulamaMaksimum CO₂ (ppm)
Ofis1,000
Sınıf1,000
Restoran1,200
Spor Salonu1,200
Hastane800

En İyi Uygulamalar

  1. Taze iklimlendirme havası akış miktarını optimize edin - Minimum gereksinimleri karşılayın, ancak aşırı havalandırmadan kaçının
  2. CO₂ monitörü kullanın - Dinamik kontrol için gerçek zamanlı ölçüm yapın
  3. Temiz havalandırma havası kalitesini izleyin - VOC ve diğer kirleticileri izleyin
  4. Enerji verimliliğini göz önünde bulundurun - Isı geri kazanım sistemleri kullanın
  5. Yerel kodları kontrol edin - Bölgesel gereksinimleri karşılayın

Yaygın Sorunlar ve Çözümler

Sorun: Yetersiz Taze Hava akımı

Belirtiler:

  • Yüksek CO₂ konsantrasyonu
  • Kötü koku
  • Rahatsızlık
  • Yorgunluk

Çözümler:

  • Taze atmosfer akış hız değeri değeriını artırın
  • Ortam havası değişim oranını artırın
  • CO₂ kontrollü iklimlendirme kullanın
  • Kirletici kaynakları azaltın

Sorun: Aşırı Taze Havalandırma havası

Belirtiler:

  • Yüksek enerji tüketimi
  • Düşük nem
  • Rahatsızlık (taslak)

Çözümler:

  • Taze temiz temiz hava akış seviyeını azaltın
  • Dinamik kontrol sistemleri kullanın
  • Isı geri kazanım sistemleri kullanın
  • Hava cereyanı elektrik akımıı akışı stratejisini optimize edin

Sonuç

Taze hava akış miktarının doğru hesaplanması, sağlıklı ve konforlu iç ortamlar için gereklidir. ASHRAE 62.1 ve EN 15251 standartlarını takip ederek, mühendisler iç hava kalitesi ve enerji verimliliği arasında optimal dengeyi sağlayabilir.

Temel çıkarımlar: Kişi bazlı veya alan bazlı yöntemle taze hava gereksinimini hesaplayın, CO₂ konsantrasyonunu kontrol edin, dinamik kontrol sistemleri kullanın, enerji verimliliği için ısı geri kazanımı düşünün ve düzenli bakım ile sistem performansını koruyun.

Temel Çıkarımlar

  • Kişi bazlı veya alan bazlı yöntemle taze hava gereksinimini hesaplayın—ASHRAE 62.1'e göre kişi başına 2.5-10 L/s, alan bazlı 0.3-1.2 L/s·m², kullanım tipine göre değişir
  • CO₂ konsantrasyonunu kontrol edin—C_i = C_o + G/Q, iç CO₂ seviyesi 1000 ppm'in altında tutulmalıdır, havalandırma yeterliliğinin göstergesidir
  • Dinamik kontrol sistemleri kullanın—CO₂ sensörleri ile taze hava akışını ayarlayın, kısmi yükte enerji tasarrufu sağlar
  • Enerji verimliliği için ısı geri kazanımı düşünün—egzoz havasından ısı geri kazanımı, kış aylarında ısıtma gereksinimini azaltır
  • Hava akış stratejisini optimize edin—taze hava akışını gereksinime göre ayarlayın, aşırı havalandırmadan kaçının
  • Düzenli bakım ile sistem performansını koruyun—filtreleri temizleyin, hava akışını kontrol edin, sensörleri kalibre edin

İleri Öğrenme

Referanslar ve Standartlar

Birincil Standartlar

ASHRAE 62.1 Binalar için Ventilasyon ve Kabul Edilebilir İç Hava Kalitesi. Taze hava gereksinimleri, kişi bazlı ve alan bazlı yöntemler için gereksinimleri belirtir.

EN 15251 İç ortam sıcaklık, nem, hava akışı ve kalitesi parametreleri. İç ortam kalitesi gereksinimlerini belirtir.

Destekleyici Standartlar ve Kılavuzlar

ISO 17772 İç ortam kalitesi, termal çevre, aydınlatma ve akustik. İç ortam kalitesi gereksinimlerini belirtir.

TS 825 Binalarda Isı Yalıtımı Kuralları. Bina yalıtımı ve enerji verimliliği gereksinimlerini belirtir.

İleri Okuma

Not: Standartlar ve kodlar düzenli olarak güncellenir. Her zaman projenizin konumuna uygun mevcut kabul edilmiş sürümü kullandığınızı doğrulayın. Özel gereksinimler için yargı yetkisine sahip yerel makamlara danışın.


Sorumluluk Reddi: Bu rehber, uluslararası HVAC standartlarına dayalı genel teknik bilgiler sağlar. Hesaplamaları her zaman geçerli yerel kodlarla doğrulayın ve gerçek kurulumlar için lisanslı profesyonellere danışın. HVAC sistemi tasarımı yalnızca kalifiye profesyoneller tarafından yapılmalıdır. Bileşen derecelendirmeleri ve özellikleri üreticiye göre değişebilir.

ASHRAE Standartları Amerikan Isıtma, Soğutma ve İklimlendirme Mühendisleri Derneği standartları

SMACNA Kılavuzları Sac Metal ve İklimlendirme Müteahhitleri Ulusal Birliği teknik kılavuzları

Destekleyici Standartlar ve Kılavuzlar

ISO Standartları Uluslararası Standardizasyon Örgütü HVAC standartları

EN Standartları (Avrupa Normları) Avrupa Standardizasyon Komitesi HVAC düzenlemeleri

Not: Standartlar ve kodlar düzenli olarak güncellenir. Projenizin konumuna uygun mevcut kabul edilmiş sürümü kullandığınızı her zaman doğrulayın.

Frequently Asked Questions

Taze Hava Akış Hızı Hesaplama | Enginist